Bij deze hypotheekvorm vindt de betaling van rente en aflossing plaats door middel van een periodiek gelijk bedrag (de annuïteit). Dit bedrag blijft ongewijzigd zolang de hypotheekrente niet wijzigt. Wijzigt de rente, dan wijzigt ook de annuïteit. Het bedrag wordt steeds zó vastgesteld dat aan het einde van de looptijd de gehele hypotheek is afgelost. In tegenstelling tot de lineaire hypotheek blijven gedurende de looptijd de bruto maandlasten gelijk, maar stijgen de netto maandlasten.
Omdat periodiek afgelost wordt daalt de restschuld. Het bedrag dat periodiek aan rente wordt betaald daalt mee met de dalende restschuld. Gevolg is dat het rentebestanddeel in de annuïteit in de loop der jaren steeds verder afneemt. Omdat de betaalde rente aftrekbaar is voor de belasting en elk jaar leidt tot een belastingteruggave, zal deze teruggave elk jaar lager zijn. De nettomaandlast van de annuïteitenhypotheek (dit is: de annuïteit minus de belastingteruggave) stijgt daardoor langzaam maar zeker. Hoe sterk die stijging precies zal zijn, is van tevoren niet te voorspellen. De hoogte van de belastingteruggave is namelijk niet alleen afhankelijk van de hoogte van de hypotheekrente, maar ook van de hoogte van het inkomen en van eventuele andere aftrekposten.
Overlijdensricicoverzekering
Om het overlijdensrisico af te dekken, kan er een dalende tijdelijke overlijdensrisicoverzekering gesloten worden waarbij het verzekerde kapitaal gelijke tred houdt met de schuld. Het verzekerde kapitaal daalt dan jaarlijks met een bedrag dat gelijk is aan de jaarlijkse aflossing. Bij overlijden van één van de verzekerden wordt dan met de uitkering van die risicoverzekering de hypothecaire schuld afgelost. Mensen die samen met een partner de woning kopen kunnen door een overlijdensrisicoverzekering te sluiten zorgen dat de achterblijvende partner de woning vrij van hypotheek krijgt.
De annuiteitenhypotheek & de Fiscus
Voor de annuiteitenhypotheek verandert er ook na 31 december 2012 niet veel. Zolang de hypothecaire lening is aangewend voor de aankoop of verbetering van de eigen (eerste) woning blijft de hypotheekrente aftrekbaar. De hypotheekrenteaftrek kan maximaal 30 jaar worden genoten.
